علمدار

سابقه علمبندی و علم گردانی در منطقه کوه پنج بردسیر

السلام علیک یا ابا عبدالله و علی الارواح التی حلت بفنائک...

دو علم امام حسین(ع) و ابالفضل(ع)در بخش کوه پنج شهرستان بردسیر همه ساله از ابتدای دهه محرم، بسته میشود و پس از عبور از روستاهای این منطقه و عزاداری در این نواحی، در روز عاشورا باز می شود. این مراسم هر ساله برگزار میشود با این تفاوت که یکسال علم از روستای مومن اباد بسته و در همانجا هم باز میشود و سال بعد از روستای ماهونک بسته و به همانجا ختم میگردد.

بر اساس شواهد و مدارک و همچنین سند دستنوشته ای  که وجود دارد سابقه علمبندی در این منطقه به بیش از 250سال قبل برمیگردد. سندی که در مورد این علم وجود دارد سال 1301 هجری قمری توسط شخصی بنام عباس حسین ولی(عباس مشهدی حسین)که پنجمین علمدار از علمداران سابق میباشد، نوشته شده است.

این سند گرانبها و قیمتی به مهر اسم تمام حاکمان زمان مهر شده است و ان  شاءالله همزمان با عاشورای حسینی انتشار و در دسترس اهالی محترم قرار خواهد گرفت.

این علم در قدیم الایام به علم کهنوج بردسیر شناخته می شده که در شناسنامه ان ان هم به همین نام امده است. کهنوج تقریبا به همین نواحی کوه پنج گفتته می شده است.(الان هم به مومن اباد و اطراف ان کهنو گفته میشود.)

بنیانگذار این علمها شخصی بوده بنام حاجی بنیاد که تیغه این علمها را از مکه خریداری نموده و به این منطقه اورده است. قبر فرزند وی در قبرستانی حوالی حاج کاکا(قبرستان بیدلوک)ست.

فاصله ای که این علمها طی می کند به بیش از 120 کیلومتر می رسد که تمامی این مسیر علم را با پیاده روی حمل میکنند.

نحوه ی خاصی از سینه زنی در اینجا رایج است که به ان جوش می گویند. جوش روش منحصر به فردی است که ظاهرا در همین منطقه مرسوم است.

رفتن علم از هر روستا به روستای دیگر نیز از مختصات قابل توجه است که در کمتر جائی وجود دارد و در حال حاضر با وجود وسائل نقلیه, علم را با پای پیاده حمل میکنند.

نوحه های سه ضرب و یک ضرب که همه ساله تکرار می شود به نحوی سرود ملی عزاداری این منطقه شده اند(تعدادی از این اشعاردر صفحات بعدی می اید)

عده ای از عزاداران به عنوان همراهان علم جمعیت ثابتی هستند که علم را در همه روستاها همراهی میکنند. این جمعیت ثابت شامل: روحانی, عامدار, مداح وتعدادی افراد میشود که علم را حمل می کنند.

نذورات: مبالغی که مردم در بین راه به عنوان نذر می پردازند وظیغه علم نامیده می شود و علمدار وظیفه جمع اوری انها را دارد(علمدار یکسال از مومن اباد و سال بعد از ماهونک است.)

فلسفه علم گردانی: درهمه جنگها شخصی نیرومند و توانمند وظیفه پرچم داری را به عهده می گرفته است. پرچم نشانه این بوده که تا وقتی این پرچم در اهتزاز است لشکر هنوز پابرجا و زنده و پویاست.  اگر پرچمی به زمین می افتاد نشانه ضعف و سستی و رو به زوال بودن لشکر بوده است.

علمداران این منطقه بر این باورند که این علم همان پرچم سرخ حسینی است که نشانه اقتداء به ان حضرت در زندگی فردی و جمعی است ولذا این مراسم همه ساله با شکوه تر از سال قبل برگزار میگردد.